Overgewicht is afgelopen jaren fors toegenomen, de helft van de Nederlandse bevolking heeft overgewicht. Hieraan liggen verschillende oorzaken aan ten grondslag. Denk hierbij aan een calorie rijke omgeving, waarbij een groot aanbod aan street food. Daarnaast bewegen we steeds minder door al het gemak wat ons wordt aangeboden, je hoeft al niet meer naar de supermarkt want je kan makkelijk alles online bestellen. Er wordt steeds meer op afstand gewerkt, zoals nu de norm is tijdens de coronapandemie. Kinderen spelen niet veel meer buiten, want ze vinden het leuker om te gamen. Maar er zijn ook genetische en erfelijke factoren die een rol kunnen spelen of ziekte zoals een traag werkende schildklier en medicijnen die de eetlust bevorderen en het moeilijker maken om af te vallen. Chronische stress en kort of slecht slapen kunnen invloed hebben op het gewicht. Hierdoor zal het voor een persoon met overgewicht moeilijk worden om af te vallen, vooral als er meerdere factoren een rol spelen. Bovendien is er geen gouden standaard behandeling wat voor iedereen werkt. Vele diëten zijn afgelopen jaren voorbij gegaan, iedereen heeft wel van de maaltijdvervangers en shakes gehoord, waarbij je in kort tijd veel kilo’s afvalt. Maar werken deze diëten ook echt? Wat gebeurt er als je je oude eetpatroon weer oppakt? Precies, je komt weer aan met kans op het jojo effect, wat uiteindelijk tot een hoger gewicht zal leiden. Voor een duurzaam en gezonde gewichtsafname is gedragsverandering en geduld nodig. Zoals meerdere experts al hebben gezegd, de mens is een gewoontedier. En deze (slechte) gewoontes moeten worden aangepakt door gedragsverandering. Hierbij helpt het om inzicht te krijgen in je gedrag, voor veel mensen is hierbij begeleiding nodig.
Gevolgen van overgewicht zijn divers.
1. Verhoogde kans op hart en vaatziekten (verhoogd cholesterol, Diabetes type 2, hoge bloeddruk), waarbij lichte ontsteking in de vetcellen een rol speelt.
2. Stoornis in de vruchtbaarheid en de hormonen die hierbij betrokken zijn zoals vroege menstruatie bij meisjes, menstruatie stoornissen, verminderde vruchtbaarheid en zwangerschapsdiabetes. Bij mannen kan verlaagd testosteron voorkomen met als gevolg problemen op seksueel gebied, gewichtstoename, spierafname, verminderde vruchtbaarheid en burnout klachten.
3. Longaandoeningen (ademhaling) die kunnen ontstaan zoals slaap apneu syndroom en astma achtige klachten. Voor mensen met COPD kunnen de klachten ook verergeren door overgewicht.
4. Maagdarm stelsel, zoals reflux klachten, galstenen en leververvetting.
5. Gewrichten en beweging, vroegtijdige slijtage van de gewrichten, minder kunnen bewegen en pijnklachten.
6. Verhoogde kans op bepaalde vormen van kanker, zoals darmkanker, baarmoederkanker en borstkanker.
7. Psychische klachten, er is n.l een sterke associatie met depressie, emotionele- en gedragsproblemen. Dit kan echter ook een oorzaak zijn van overgewicht.
Behandeling:
‘Voorkomen is beter dan genezen’. Maar wat als iemand al overgewicht heeft?
Op dit moment zijn de volgende behandelmogelijkheden beschikbaar:
– GLI: gecombineerde leefstijlinterventie, vergoed uit de basiszorgverzekering, groepsbehandeling gedurende 2 jaar.
– Farmacologie: medicijnen die de eetlust remmen. Vergoed door de zorgverzekeraar alleen bij niet goed gereguleerde Diabetes type 2.
– Chirurgie: maagverkleining. (BMI boven 40, of BMI groter dan 35 met tenminste 2 aantoonbare bijkomende chronische aandoeningen)
Voor al deze behandelingen is leefstijl aanpassing belangrijk, indien bijvoorbeeld na een maagverkleining het eetgedrag niet wordt aangepakt, zal er ook na deze operatie obesitas ontstaan. Operatie en medicijnen moeten worden gezien als hulpmiddel om u een start te maken met gewichtsafname.
U kunt bij de Medische Vitaliteitkliniek terecht voor onderzoek en behandeling van overgewicht. Drs. S. Mors werkt samen met internisten die werkzaam zijn in het Rotterdamse Centrum Gezond Gewicht, om samen de juiste zorg te bieden aan patiënten met obesitas.