Covid-19 en leefstijl

Het zal u niet zijn ontgaan, de meeste mensen die op de intensive care belanden met Covid-19 hebben een vorm van leefstijl gerelateerde aandoening, zoals Diabetes type 2 (26,6%), hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk (43,8%), nierziekten (8,8%) en obesitas. Door het RIVM wordt aangegeven dat deze patiënten een ‘onderliggende’ aandoening hebben. Deze leefstijl gerelateerde aandoeningen (metabole ziekten ook genoemd) worden meestal veroorzaakt door verkeerde voeding, te weinig beweging en stress. De opslag van vet op verkeerde plaatsen speelt ook een rol, namelijk rondom de organen. Dit geeft na enige tijd een ontstekingsreactie in het lichaam waarbij het immuunsysteem overactief is. Het immuunsysteem is ervoor om weerstand te bieden tegen infecties. Om een virus of bacterie die het lichaam is binnengedrongen weer het lichaam uit te krijgen, hoort het immuunsysteem goed te werken. Dit betekent dat wanneer iemand geen binnengedrongen lichaamsvreemde stof in zijn lichaam heeft, het immuunsysteem ook tot rust moet komen. Maar in het geval van obesitas suddert de chronische ontsteking door zolang er te veel vet in het lichaam is. Dit veroorzaakt daardoor schade die uiteindelijk tot ziekte leidt.

Dit betekent dat bij een persoon met overgewicht die veel vetweefsel vooral rondom de organen heeft zitten het immuunsysteem niet adequaat kan reageren in geval van een infectie en daardoor verminderde weerstand kan bieden tegen virussen en bacteriën.
Er is voldoende wetenschappelijke bewijs dat leefstijlinterventies kunnen bijdragen aan een verbeterde weerstand tegen virusinfecties en een verminderd risico op een ernstig beloop van ziekte. Ook weten we uit de wetenschap dat leefstijlinterventies kunnen bijdragen aan (gedeeltelijke) terugdraaien van verschillende leefstijl gerelateerde aandoeningen: een gezonde leefstijl in alle vormen van preventie dus.
Verder is er voldoende literatuur waaruit blijkt dat een goede vitaminestatus voor een betere weerstand zorgt.

Wat vertelt de wetenschap ons om het immuunsysteem te versterken: 

Voeding: zoveel mogelijk onbewerkte voeding, voldoende variatie, volop groenten en voldoende fruit te eten en voldoende vezels
Beweging: voldoende beweging (matig tot intensief), probeer het bewegen te integreren in het dagelijks leven (traplopen i.p.v. de lift, lunchwandelingen, fietsen naar het werk etc.)
Roken: Roken heeft meerdere nadelige effecten op het lichaam. Het vergroot ontsteking in de longen, het heeft een verstorend effect op wondgenezing, verhoogt risico op hart- en vaatziekten, chronische longziekten (COPD) en Diabetes type 2. Roken vergroot het risico op verslechtering van longontsteking en een verminderd immuunsysteem. Daarom wordt stoppen met roken sterk aangemoedigd als een maatregel voor de volksgezondheid om de wereldwijde impact van COVID-19 te beperken.

Voldoende ontspanning: Onvoldoende slaap en verhoogde stress hebben een negatieve invloed op het immuunsysteem, daarom wordt geadviseerd om regelmatig te ontspannen en voldoende te slapen.
Het is nog niet duidelijk wat de optimale dosering is van deze interventies. Wel is het duidelijk dat de optimale leefstijlinterventie voor een betere (metabole) gezondheid verschillend is voor verschillende individuen. We spreken van ‘personalised health’ of ‘personalised medicine’.

Bron: Wetenschappelijke notitie over de relaties tussen COVID-19, metabole ontregeling, weerstand en leefstijlinterventies, Lifestyle 4Health. Mei 2020.

Maar met het aanpakken van uw leefstijl kunt u dit voorkomen en is er ook een kans dat u helemaal van de medicatie afkomt. Hiervoor is motivatie nodig. Bent u gemotiveerd?

Naast Diabetes is er ook voor hart- en vaatziekten bewijs dat leefstijl effectief is. Fysiek actieve individuen hebben een 28% lagere kans op het ontwikkelen van een hartinfarct. Ook bij patiënten die een hartinfarct hebben doorgemaakt hebben met een complete leefstijl revalidatie 38% minder kans op een vernieuwd infarct. Een bekende leefstijlinterventie bij vaatziekte is de beweeginterventie bij patiënten met verstopte beenaderen.